محققان میگویند که طعنه و کنایه باعث افزایش خلاقیت هم در طعنهزن و هم در مخاطب طعنه میشود. این محققان به طعنه و کنایه لقب “عالیترین نوع هوش” را دادهاند.
این پژوهشگران معتقدند که در طعنه زدن ظرافتهای کشف نشدهای نهفته است که شناخت آنها میتواند از نظر روانشناختی و نیز در درک رفتار سازمانی کاربرد داشته باشد.
فرانچسکا گینو یکی از نویسندگان این تحقیق میگوید: “برای تولید یا تفسیر طعنه هر دو طرف طعنهزن و مخاطب طعنه باید به تضاد میان معنی لغوی و معنی واقعی عبارت کنایه آمیز فکر کنند. این فرآیند تفکر انتزاعی را فعال میکند که در مقابل موجب فکر کردن خلاقانه میشود.”
در چهار آزمایش مرتبط، افراد شرکتکننده به طور تصادفی در سه گروه “طعنهزن، صادق و خنثی” قرار گرفتند. از آنها خواسته شد جداگانه در یک گفتگوی کنایهآمیز یا صادقانه شرکت کنند و پاسخهای متناسب با گروه خود بدهند.
در گروه خنثی نیز شرکت کنندگان جملاتی معمولی رد و بدل کردند. در ادامهی آزمایش کسانی که در گروه “طعنهزن” بودند در فعالیتهای خلاقانه نتیجه بهتری کسب کردند تا شرکتکنندگان دیگر.
با وجود اینکه طعنه زدن در اینترنت بسیار رایج است، پیش از این به عنوان شکل پیچیدهای از ذکاوت در گفتگوهای دوستانه شناخته نشده بود.
مطالعه این محققان نشان داده با اینکه طعنه زدن باعث تنش، سوء تفاهم و حتی باعث آزردگی یا انزجار مخاطب طعنه شود، اما اگر دوطرف گفتگو به یکدیگر اعتماد داشته باشند، احتمال آزردگی کمتر میشود و حتی اگر از طعنه کدورتی هم بهوجود آید اثری روی خلاقیت حاصل از آن نخواهد گذاشت.
گینو اضافه میکند: “تحقیق ما برای اولین بار نشان میدهد برای کم کردن آسیبهای جانبی در عین داشتن مزایای خلاقانه، بهتر است گفتگوی کنایه آمیز میان افرادی برقرار شود که به همدیگر اعتماد دارند.”
آدام گالینسکی یکی دیگر از محققان این پروژه میگوید: “شاید اینطور باشد که افراد خلاق به طور طبیعی کنایه آمیز حرف بزنند. در این صورت حرفهای طعنهآمیز نتیجه خلاقیت است نه دلیل آن. اگرچه تمرکز ما در این تحقیق بر این موضوع نبوده است.”
“در حالی که بیشتر پژوهشهای قبلی پیشنهاد کردهاند که طعنه زدن به رابطهها آسیب میزند زیرا به نظر آنها طعنه، بیشتر تحقیر کننده است تا صادقانه، تحقیق ما نشان میدهد بر خلاف طعنه میان دو شخص که به یکدیگر اعتمادی ندارند، در میان افرادی که به یکدیگر اعتماد دارند احساس صداقت ایجاد میکند تا تحقیر. “
لی هوآنگ یکی دیگر از نویسندگان این پژوهش میگوید: “برای اینکه بفهمیم لحن و محتوای طعنه در شرایط مختلف از جمله انتقاد، ستایش و تمجید و شوخیهای کنایهآمیز چه اثری روی رابطهها و همین طور در فرآیند ادراک درک میگذارند، به پژوهشهای بیشتری نیاز است.”
گزارش این تحقیق در ژورنال
Organizational Behavior and Human Decision Processes:
The highest form of intelligence: Sarcasm increases creativity for both expressers and recipients
گزارشی درباره این تحقیق در وبسایت دانشگاه هاروارد:
Go ahead, be sarcastic