بسیاری از افراد ، حتی کسانی که کاملا سالم اند، زمستان را دلتنگ کننده می دانند. وقتی که برای فعالیت در هوای آزاد باید لباس زیاد بپوشند ، وقتی که خیابانها و کوچه ها به دلیل برف و یخبندان آلوده و کثیف شده اند و آسمان غالبا ابر آلود است، و هنگامی که زود تر از ساعت 5 هوا تاریـک می شود، تعجب آور نیست که افراد احساس دلتـــنگی کنند ولی برای بعضی از افراد نه تنها زمســتان دلتنگ کننده است ، بلکه عمیـــقا موجب افسردگی آنان می شود. در چند سال گذشته معلوم شده است ، کســانی که تنها در فصل زمستان افسرده می شوند، از نوع خاصی از افسردگی رنج می برند که اختلال عاطــفی فصلی نامیده می شود. نمونه ی نوعــی این اختلال زنانی هستــند که سالها از افسردگی زمستـــانی رنج می برند( بنا به دلایل متعدد زنان بیش از مردان به این اختلال دچار می شوند) گاهی اوقات این افراد به دلیل یک حالت بیهودگی در پی کمک بر می آیند. توصیـفهای آنان درباره سستــی افراطی، روحیه ی پایین و خواب آلودگی زیاد در اثنای زمســتان ، اغلب به عـنوان غمگینیهای اغراق آمیز زمستانی مورد توجه واقع شده است. علت غمگینی فصلی چیست؟ دکتر نورمن رزنتال در سال 1980 از طریق سازمان بهداشــت جهانی تبیین خاصی را ارائه داده است. بدین ترتیب که در خلال ساعات تاریک غده کاجی (اپـــی فیز) که دارای ساختار بسیار کوچکی در پایین مغز است، هورمونـــهای ملاتونین ترشح می کند که با خواب آلودگی و سســـتی و بی حالی در ارتباط است . ( نور مانع ترشح این هورمون می شود) در افراد به هنجار تعادل شیمیـــیایی بدن به دلیل افزایش ملا تونین در زمستان دچار اختلال نمی شوند، ولی مبتلایان به افسردگی فصلی تحت تاثیر بیش از حد این هورمون قرار می گیرند. اگر نبود نور موجب افسردگی فصای می شود، به نظر می رسد که درمان این افراد به سادگی عبارت است از قرار گرفتن بیشتر در معــرض نور باشد. در واقع این موضـــوع درست است ، زیرا اغلب کسانی که به افسردگی فصلی مبــتلا هستند پس از چند جلسه نور درمانگری آثار مشخص بهبودی را آشکار می سازند.این افراد مدت چند روز، و در هر چند ساعت جلوی نوری که دارای تشعشـع خاص و واجد تمام نورهای طبیعی روز است قرار می گیرند. با این فن ساده بعضی از افرادی که مبتلا به افسردگی فصـلی بوده اند ، توانسته اند انرژی و احساس هیجانی خوب بودن خود را حتی در تاریکترین روزهای زمــستان حفظ کنند

منبع: آزاد،حسین، آسیب شناسی روانی(1) تهران، انتشارات بعثت، 1378