افراد در زندگی با آزمون و خطا تجربه کسب میکنند و این تجارب به مرور زمان در زندگی کاربردیتر و مؤثرتر خواهد بود. مهارت همدلی نیز از تجاربی است که در ارتباط با افراد به دست میآید. نمیتوان انتظار داشت که بدون هیچ تمرین و تعاملی از بهترین ارتباط اجتماعی برخوردار بود. چه زمانی همدلی کردهاید و این کار چقدر در روابطتان تأثیرگذار بوده است؟
همدلی، توانایی درک احساسات و افکار طرف مقابل است و حالا که فرد دوم همسر آیندهی شماست در تعریف و تحلیل این مهارت باید دقت و تأمل بیشتری شود. اگر قبلاً با افراد مختلف و در ارتباطهای اجتماعی فرصتی برای همدلی نداشتید، دوران عقد بهترین فرصت برای تمرین این مهارت است. حتی میتوانید با رفع موانع ارتباط همدلانه، احساس همدلی را در یکدیگر تقویت نمایید.
بار دیگر همدلی را تعریف میکنیم:
- درک و شناخت احساسات همراه با پیام
- توجه به نیازها و تقاضاهای طرف مقابل
- احترام گذاشتن به احساسات و نیازها
- پذیرش احساسات آن گونه که هستند
چه زمانی احساس میکنید با شما همدلی شده است؟ شما به دنبال راهکار نیستید. تمام جوانب برایتان روشن و واضح است. ولی یک نفر را نیاز دارید تا بتواند گام به گام با شما همراه و همدل شود و زمانی که احساس کردید:
1) تنها نیستید، از حمایت و علاقهی اجتماعی برخوردارید
2) مورد احترام واقع شدهاید
3) حس مسؤولیتپذیری و فداکاری در شما افزایش یافته است.
4) دچار افسردگی، سرخوردگی نشدهاید.
5) توانمندی جامع و کاملی دارید.
در بهترین شرایط یک ارتباط همدلانه قرار گرفتهاید. حالا میخواهید همین شرایط را برای طرف مقابل و در زمانی که او هم به شما نیاز دارد فراهم کنید. خود را در موقعیت تنهایی و یا شکست قرار دهید. از خود بپرسید:«چه مواردی را باید رعایت کنم تا بتوانم او را درک نمایم؟»
در صحبت کردن، گوش دادن، نگاه کردن و حتی سکوتی که در یک ارتباط انجام میشود دقت کنید تا موارد زیر مانع ارتباط همدلانه شما نشود:
- برچسب نزنید.
- قضاوت و پیشداوری نکنید.
- نسبت به مسائلی که مطرح میشود ریزنمایی و درشت نمایی نداشته باشید.
- نه نصیحت کنید و نه سرزنش.
- از مقایسه و به رخ کشیدن بپرهیزید.
«ارتباط همدلانه» کار سختی نیست و می توان با رعایت چند نکته آن را تسهیل و آسان نمود:
1) جوی که به وجود میآورید باید ناسالم و تهدیدکننده نباشد تا فرد بتواند افکار و احساساتش را که برایش اهمیت دارد به راحتی بیان کند.
2) به حریم اشخاص توجه نموده و ابتدا ارتباط غیرکلامی را فراهم نمایید. لازم نیست دائماً پرسیده شود:« چه اتفاقی افتاده است؟» حضور شما همراه با آرامشی که منتقل میکنید کافیست.
3) او را آن گونه که هست بپذیرید. پذیرش به معنی موافق بودن نیست بلکه نشانهی عدم قضاوت و پیشداوری است.
4) فقط به احساساتش پاسخ دهید تا تشویق شود بیشتر در مورد خودش صحبت کند. از افکار سطحی او بگذرید.
5) با نگرانیهایش درگیر نشوید.
6) روی نشانههای احساسی توجه کرده و متمرکز شوید تا فرد مقابل از فشار روحی رها شود.
7) مخالفت نکنید، بحث نکنید و مقابله نکنید. یادتان باشد فقط قرار است با او همراه شوید نه همنوا.
8) آن چه را که احساس کردهاید به زبان بیاورید و بیشتر در موردش سؤال کنید.