به سادگی خیانت را می توان زیر پا گذاشتن تعهدی نامید که نسبت به آن مسئول بودیم. این عدم تعهد می تواند عمدی یا غیرعمدی باشد، اما در هر حال، حتی فکر این واژه تلخ و دردآور هم برای اغلب ما ناخوشایند است.
به سادگی خیانت را می توان زیر پا گذاشتن تعهدی نامید که نسبت به آن مسئول بودیم. این عدم تعهد می تواند عمدی یا غیرعمدی باشد، اما در هر حال، حتی فکر این واژه تلخ و دردآور هم برای اغلب ما ناخوشایند است، اما متاسفانه با تمام این تفاسیر اغلب شاهد خیانت های عاطفی مردان و زنان هستیم؛ بنابراین خیانت یکی از ناپسندترین رفتارهایی است که اغلب وقتی از هر کسی در هر نوع شرایط فرهنگی که باشد بپرسیم، پاسخی کاملا جامعه پسندانه خواهد داد؛ یعنی اگر از فردی هم که خودش مرتکب چنین خطایی شده است بپرسیم، به سرعت تحت تاثیر سوال پرسیده شده قرار می گیرد و پاسخی می دهد که مطابق عرف فرهنگ جامعه باشد، نه آن طور که واقعا رفتار کرده است.
متاسفانه طی تحقیقات اخیر، آمارها و گزارش ها نشان می دهند در دهه گذشته خیانت به همسر در جامعه ما بسیار افزایش یافته است که فقدان عشق و علاقه، سهل انگاری همسر، بی خطر دانستن اصل خیانت، زیاده خواهی را می توان از دلایل اصلی بی وفایی همسران به حساب آورد.
انواع خیانت
این سوال همیشه مطرح است که آیا خیانت انواع مختلف دارد؟ پاسخ به این سوال مثبت است که در ادامه سعی می کنیم به آن ها اشاره کنیم:
1- خیانت رفتاری: منظور این است که یکی از طرفین با برقراری ارتباط با فردی خارج از چهارچوب خانواده، به همسرش خیانت کند و متاسفانه در جامعه ما نیز برطبق تحقیقات به عمل آمده این مورد بسیار رایج شده است.
2- خیانت ذهنی: یعنی افرار در تخیلاتشان مدام به شخص دیگری فکر می کنند و از آنجا که این مسئله زاییده ذهنشان است، آن فرد را شخصی ایده آل می دانند و چون وی را مدام با شریک زندگی شان مقایسه می کنند، در ارتباط با همسرشان به مشکل بر می خورند و رابطه شان رو به سردی می رود و درنتیجه برای زندگی مشترکشان خطری به وجود می آید.
3- خیانت کلامی: در این نوع خیانت، یکی از طرفین به صورت تلفنی، اینترنتی یا در هر موقعیتی که فراهم شود، با فردی غریبه ارتباطی صمیمانه برقرار می کند. متاسفانه در دنیای امروز نیز به دلیل وجود اینترنت، این گونه ارتباطات به شدت دیده می شوند.
بعضی اوقات دیده می شود با توجه به اینکه به فرد خیانت شده است، اما باز هم این سوال برایش پیش می آید که آیا این رابطه را می توان ترمیم کرد یا خیر؟ در برخی موارد، پاسخ مثبت است؛ چرا که این مسئله به دلایل خیانت بستگی دارد و البته قابل ذکر است که این امر صددرصد باید با کمک یک روان شناس صورت گیرد.
برخی از دلایل گسست حلقه ها
1- برگردان حس فردیت و استقلال: یک نظریه بر این عقیده است که انگیزه بی وفایی تمایل افراد به برگرداندن حس فردیت و استقلالی است که در چهارچوب ازدواج تضعیف شده است. فرد ممکن است از نظر عاطفی به حدی از بلوغ هیجانی نرسیده باشد که بتواند در مقابل ناراحتی یا نارضایتی همسر تمامیت خود را حفظ کند؛ به همین دلیل با جست و جوی یک رابطه جدید، در پی بازسازی خود جدید است.
2- عدم رضایت از ازدواج و برآورده نشدن نیازهای عاطفی: یکی از عوامل اصلی خیانت در روابط زناشویی، راضی نبودن از پیوند زناشویی و برآورده نشدن نیازهای عاطفی است؛ زمانی که بین همسران، روابط خوبی حاکم نباشد، این احتمال وجود دارد که فرد به همسرش خیانت کند. مشکلات شخصیتی که به مرور زمان برای برخی به وجود می آید باعث می شوند فرد نتواند به همسر خود محبت کند و همین فقدان محبت، عاطفه و روابط گرم و صمیمی موجب پدیداری این خیانت ها می شود. همسرانی که به هر دلیل از محبت و توجه همسر در زندگی خود محروم باشند، معمولا وقتی مورد وسوسه و اغوای شخص دیگری قرار می گیرند، ممکن است دچار انحراف شوند.
3- انگیزه ای برای پایان دادن به ازدواجی که دیگر رضایت بخش نیست: رفتارهای زشت، نق زدن های دائمی، نزاع ها و مجادله های فراوان، زمینه ای مناسب برای ایجاد سردرد است و در تصور برخی همسران، البته به غلط، خیانت بهترین راه فراد از جهنم خانه است و بهتر از آسپرین به درمان سردرد کمک می کند.
4- عدم دسترسی به رابطه در چهارچوب ازدواج: برخی از همسران در روابط زناشویی با همسر خود دچار دلسردی می شوند و ممکن است تمایل به این روابط را از دست داده و یا کمتر به این موضوع اهمیت بدهند که باعث فشارهای روانی و جسمانی به همسر شده و در نتیجه منجر به کج روی او شود.
5- انتقام: برخی تصور می کنند باید طعم تلخ دارویی را که به آن ها خورانده شده است، به همسرشان بخورانند تا متوجه اشتباه خود و آنچه که بر سر همسرشان آمده است، بشوند.
اگرچه همه برای انتقام جویی از همسرشان به آن ها خیانت نمی کنند، اکثرا احساس می کنند حال که مورد خیانت قرار گرفته اند، مجاز به مقابله به مثل هستند. اما این شیوه صحیحی نیست.
6- کسب هیجان و تنوع: بعضی مواقع هم رابطه خارج از ازدواج فقط به منظور کسب هیجان و تنوع اتفاق می افتد یعنی هیچ شکایت یا نارضایتی خاصی در ازدواج وجود ندارد، فقط برخی افراد به دنبال هیجان رابطه خارج از ازدواج هستند؛ درواقع پنهان کاری و راز موجود در یک رابطه غیرقانونی به جذابیت رابطه خارج از ازدواج می افزاید.
7- محیط خانوادگی نامطلوب: علل دیگر عهدشکنی زوجین را می توان در محیط خانوادگی مورد بررسی قرار داد؛ مثلا بی وفایی یکی از والدین می تواند باعث بی اعتمادی فرزندان شود؛ زیرا کودکان والدین خود را سرمشق قرار می دهند و آن ها را افراد دارای قدرت می پندارند. ممکن است تصور کنند پرد و مادر کامل ترین انسان های روی زمین هستند، از این رو سعی می کنند از رفتار ا« ها تقلید کنند.
تعارضات بین والدین، کشمکش ها، مسائل عطفی نگرش نوجوانان را نسبت به ازدواج تحت تاثیر قرار می دهد. تجارب کودکی رفتار بزرگسالی را شکل می دهد. والدین بی وفا، مُهر تایید بی وفایی می زنند و آن را برای فرزندان خود قابل توجیه می کنند. این کودکان در آینده ممکن است از برقراری رابطه صمیمانه بر پایه اعتماد متقابل اجتناب کرده و به راحتی با برقراری رابطه سطحی با همسر خود یا دیگری به زندگی خود و دیگران ضربه وارد کنند.
8- سایر علل موثر: برخی مطالعات نیز نشان می دهد عوامل دیگری نیز در بروز خیانت موثر هستند؛ مثلا سن، عامل مهمی است. افراد هجده تا سی سال تقریبا دو برابر افراد بالای پنجاه سال احتمال رابطه خارج از ازدواج دارند. درواقع نگرش آسان گیری و علاقه زیاد به رابطه خارج از چهارچوب با میزان رابطه خارج از ازدواج هم بستگی دارد.
شرایط زندگی و کاری نیز نقش مهمی در رابطه خارج از ازدواج دارد. گمنامی موجود در سفرها، جمعیت و گمنامی موجود در شهرهای بزرگ نیز به احتمال ایجاد این گونه روابط اضافه می کنند. افرادی که روابط ضعیفی با دوستان، اقوام و آشنایان برقرار می کندد یا از فعالیت ها و تعهدات مذهبی کمرنگی برخوردارند، بیشتر احتمال خیانت به تعهد ازدواج را دارند.
همچنین احتمال بی وفایی در افرادی که تحصیلات عالی دارند، در مقایسه با افراد دیگر بسیار بیشتر است. پژوهشی دیگر عواملی را بر روابط خیانت بررسی کرده است که عبارت است از: «تعداد فرزندان»، «طلاق قبلی»، «رضایت پیش از ازدواج»، «آمادگی برای ازدواج»، «داشتن دوستانی که روابط نادرست داشته اند» و «گذشته اجتماعی».
